Op Buitenkunst werd dit jaar in de laatste week het Pop-Art Statement van Claes Oldenburg voorgelezen. Met aan alle workshopgevers de opdracht om iets met een statement te doen.
Tijdens de Shakespeare-schrijfworkshop heb ik dit gemaakt:
I am for an art that is hidden and forgotten,
Diep verstopt in donkere kelders van muffe musea.
Verdrukt en verdrongen, vergeten en verloren,
Daarvoor maak ik mijn kunst.
Ik beschrijf een kleitablet met spijkerschrift
en begraaf hem in de aarde.
Het is geen boodschap aan de kunstenaar of kunstkoper,
Niet aan de museumdirecteur of de kunstdocent,
Ik schrijf een bericht aan de toekomst.
Op deze plek hier in het bos begraaf ik mijn kleitablet,
Diep in het bos, diep in de grond, waar niemand gaat zoeken.
Nineveh, vernield in de oudheid, geplunderd en vernield. Steeds weer opnieuw, en vergeten. Gevonden door de Britten en geplunderd. Door IS opnieuw geplunderd en vernield. Veroverd, geplunderd, vernield. Opbouwen en afbreken, opbouwen en afbreken, wij zijn kinderen die spelen met blokken.
Daarom stuur ik geen flessenpost, want mijn fles
kan gevonden worden, aangespoeld aan het strand,
Nee, ik begraaf mijn kleitablet hier in dit bos,
Zonder dat iemand het ziet, en ik vertel het aan niemand.
maandag 21 augustus 2017
woensdag 2 augustus 2017
Futurologie
Mesopotamiërs hadden de studie van voortekenen, wij hebben futurologie. Wat is nou het verschil tussen hedendaagse waarzeggerij, futurologie en de Mesopotamische studie der voortekenen?
Het lezen van de voortekenen, het voorspellen van de toekomst, is onverminderd populair. Niet alleen bij tante Mien die elke week de horoscoop leest in de krant, maar vooral ook bij wereldleiders en met name bij CEO's van multinationale bedrijven.
Laten we futurologie eens vergelijken met de studie der voortekenen van de Mesopotamiërs.
Voor futurologie is mijn bron vooral de Engelstalige Wikipedia. Daarin wordt het aangeduid als "futures studies" of "foresight".
Futurologie wordt in allerlei vormen aangeboden op universiteiten, maar meestal als onderdeel van andere studies zoals management en economie. Als op zich zelf staande studie wordt het maar op enkele universiteiten wereldwijd aangeboden.
Waarom zo weinig. Terwijl men er al meer dan 100 jaar over praat. H.G. Wells heeft de term "future studies" bedacht in 1901, en hij jarenlang getracht om er een serieuze wetenschap van te maken.
Waarom is dit toch lastig gebleken, en wat deden de Mesopotamiërs beter?
Het blijkt bij future studies lastig overeenstemming te vinden over een methodologie. De Mesopotamiërs hadden een zeer eenduidige breed geaccepteerde methode. Eén nul voor de Mesopotamiërs.
Het blijkt bij future studies lastig te zijn om overeenstemming te vinden over het aan te bieden lesprogramma (curriculum). De Mesopotamiërs hadden een vast stramien van opleiden. Men moest het lastige spijkerschrift tot in al zijn finesses kennen, men moest enorme lijsten uit het hoofd leren. Daar werd mee begonnen op zeer jonge leeftijd. Deze opleidingsmethode heeft meer dan 2000 jaar standgehouden. Twee nul voor de Mesopotamiërs
Op Wikipedia staat bij de afbakening van future studies dat bovennatuurlijke middelen niet zijn toegestaan. Maar welke middelen worden dan gebruikt?
Voor de hand liggend zijn de modern "wetenschappelijke" middelen extrapolatie en statistiek. Maar de resultaten hiervan bleken al snel waardeloos. Op Wikipedia staat een lange lijst van middelen om toekomst te voorspellen. Zie hieronder. Maar leveren deze methoden betrouwbaardere resultaten op dan het lezen van een schapenlever? En is het relevant dat er een betrouwbaar resultaat uit komt?
Koning Ashurbanipal had een heel team van toekomstvoorspellers verzameld. Het was de bedoeling dat de voorspellers richting gaven aan zijn beleid. In die zin lijken ze op het legertje adviseurs dat een moderne president om zich heen heeft. De president bepaald zelf naar wie hij luistert. En als het hem niet bevalt ontslaat hij de adviseur. Maakt het dan uit of die adviseur een betrouwbaar toekomstscenario heeft, of is het belangrijker dat hij goed kan inschatten wat de president wil horen.
De wetenschap kan dat in elke geval niet momenteel. Met name in de VS staat wetenschap momenteel in het verdomhoekje. Maar ook in veel andere landen worden "wetenschappelijk" verkregen scenario's als bijzaak beschouwd. Als het om klimaatverandering gaat is de wil om echt grote stappen te zetten nog erg ver weg. Er zijn wel wat stapjes gemaakt, zoals het klimaatakkoord. Eerst moet de olie op.
Anticipatory thinking protocols:
Causal layered analysis (CLA)
Environmental scanning
Scenario method
Delphi method
Future history
Monitoring
Backcasting (eco-history)
Cross-impact analysis
Futures workshops
Failure mode and effects analysis
Futures wheel
Technology roadmapping
Social network analysis
Systems engineering
Trend analysis
Morphological analysis
Technology forecasting
Theory U
Het lezen van de voortekenen, het voorspellen van de toekomst, is onverminderd populair. Niet alleen bij tante Mien die elke week de horoscoop leest in de krant, maar vooral ook bij wereldleiders en met name bij CEO's van multinationale bedrijven.
Laten we futurologie eens vergelijken met de studie der voortekenen van de Mesopotamiërs.
Voor futurologie is mijn bron vooral de Engelstalige Wikipedia. Daarin wordt het aangeduid als "futures studies" of "foresight".
Futurologie wordt in allerlei vormen aangeboden op universiteiten, maar meestal als onderdeel van andere studies zoals management en economie. Als op zich zelf staande studie wordt het maar op enkele universiteiten wereldwijd aangeboden.
Waarom zo weinig. Terwijl men er al meer dan 100 jaar over praat. H.G. Wells heeft de term "future studies" bedacht in 1901, en hij jarenlang getracht om er een serieuze wetenschap van te maken.
Waarom is dit toch lastig gebleken, en wat deden de Mesopotamiërs beter?
Het blijkt bij future studies lastig overeenstemming te vinden over een methodologie. De Mesopotamiërs hadden een zeer eenduidige breed geaccepteerde methode. Eén nul voor de Mesopotamiërs.
Het blijkt bij future studies lastig te zijn om overeenstemming te vinden over het aan te bieden lesprogramma (curriculum). De Mesopotamiërs hadden een vast stramien van opleiden. Men moest het lastige spijkerschrift tot in al zijn finesses kennen, men moest enorme lijsten uit het hoofd leren. Daar werd mee begonnen op zeer jonge leeftijd. Deze opleidingsmethode heeft meer dan 2000 jaar standgehouden. Twee nul voor de Mesopotamiërs
Op Wikipedia staat bij de afbakening van future studies dat bovennatuurlijke middelen niet zijn toegestaan. Maar welke middelen worden dan gebruikt?
Voor de hand liggend zijn de modern "wetenschappelijke" middelen extrapolatie en statistiek. Maar de resultaten hiervan bleken al snel waardeloos. Op Wikipedia staat een lange lijst van middelen om toekomst te voorspellen. Zie hieronder. Maar leveren deze methoden betrouwbaardere resultaten op dan het lezen van een schapenlever? En is het relevant dat er een betrouwbaar resultaat uit komt?
Koning Ashurbanipal had een heel team van toekomstvoorspellers verzameld. Het was de bedoeling dat de voorspellers richting gaven aan zijn beleid. In die zin lijken ze op het legertje adviseurs dat een moderne president om zich heen heeft. De president bepaald zelf naar wie hij luistert. En als het hem niet bevalt ontslaat hij de adviseur. Maakt het dan uit of die adviseur een betrouwbaar toekomstscenario heeft, of is het belangrijker dat hij goed kan inschatten wat de president wil horen.
De wetenschap kan dat in elke geval niet momenteel. Met name in de VS staat wetenschap momenteel in het verdomhoekje. Maar ook in veel andere landen worden "wetenschappelijk" verkregen scenario's als bijzaak beschouwd. Als het om klimaatverandering gaat is de wil om echt grote stappen te zetten nog erg ver weg. Er zijn wel wat stapjes gemaakt, zoals het klimaatakkoord. Eerst moet de olie op.
Omens en futurologie
In het boek "Philosophy before the Greeks" van Marc van de Mieroop wordt diep ingegaan op wat wij nu waarzeggerij noemen. Bij de Mesopotamiërs was dit niet een leuke hobby van wat zweverige types die op intuïtief wat patronen zien in horoscopen of theebladeren. Nee, het was een loodzware studie (met veel uit je hoofd leren en slaag), en intuïtief werd niet gewaardeerd. Integendeel, het was van het uiterste belang dat de gevonden voortekenen in de lever van een schaap opgeschreven waren in de vastgestelde lijsten. Als een bepaalde gebeurtenis, bijvoorbeeld mist over een weiland, niet in een lijst stond, dan had het geen betekenis als voorteken.
Er werd onderscheid gemaakt tussen actieve en passieve toekomstvoorspelling. Bij passieve toekomstvoorspelling werden verschijnselen geobserveerd, zoals de loop van de sterren en planeten, of de vlucht van vogels. Bij actieve toekomstvoorspelling werd een vraag gesteld en vervolgens iets ondernomen, zoals een druppel olie op water laten vallen.
Als meest betrouwbaar werd beschouwd wat in het latijn "extispicium" heet: het bestuderen van de ingewanden van dieren. Bij voorkeur de lever van een schaap.
De periode 2000-1800 voor christus was nogal chaotisch in Mesopotamië en de goddelijke status van koningen was flink afgekalfd. De koning was voorheen de spreekbuis van de goden. Maar gelukkig kon je boodschappen van de goden lezen in de lever van een schaap.
Dit beroep van haruspex, de bekijker van ingewanden,werd nog eeuwenlang gerespecteerd. De Etrusken waren volgens de overlevering goede haruspices. Maar aan het eind van de romeinse tijd werd het toch verboden door een christelijke keizer.
Er werd onderscheid gemaakt tussen actieve en passieve toekomstvoorspelling. Bij passieve toekomstvoorspelling werden verschijnselen geobserveerd, zoals de loop van de sterren en planeten, of de vlucht van vogels. Bij actieve toekomstvoorspelling werd een vraag gesteld en vervolgens iets ondernomen, zoals een druppel olie op water laten vallen.
Als meest betrouwbaar werd beschouwd wat in het latijn "extispicium" heet: het bestuderen van de ingewanden van dieren. Bij voorkeur de lever van een schaap.
De periode 2000-1800 voor christus was nogal chaotisch in Mesopotamië en de goddelijke status van koningen was flink afgekalfd. De koning was voorheen de spreekbuis van de goden. Maar gelukkig kon je boodschappen van de goden lezen in de lever van een schaap.
Dit beroep van haruspex, de bekijker van ingewanden,werd nog eeuwenlang gerespecteerd. De Etrusken waren volgens de overlevering goede haruspices. Maar aan het eind van de romeinse tijd werd het toch verboden door een christelijke keizer.
Abonneren op:
Posts (Atom)